در بابِ فیلم فناناپذیران (Immortals 2011)

سیر تغییر و تحول و کشش به فیلم‌های آخرالزّمانی، حتی قبل از انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ (۱۹۷۹م) آغاز شده بود؛ اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تولیدات هالیوود در این زمینه با تغییرات معناداری همراه شد.

معمولا فیلم‌های آخرالزمانی دو سویه دارند. از یک‌سو روبه آیندهاند و از طرف دیگر ریشه در گذشته دارند.

راستی چه پدیده‌ای بهتر از اساطیر برای رسیدن به اهدافِ هالیوود؟ و در این میان، اساطیرِ پُر راز و رمز و ادامه‌دار فرهنگِ یونان بهترین بستر برای داستان‌گویی هستند.

فناناپذیران به کارگردانی تارسام سینگِ[۱]هندی و به تهیهکنندگی تهیه کنندۀ فیلم ۳۰۰[۲]، با تاریخ اکران عجیب ۱۱/۱۱/۱۱ یعنی روز یازدهم از ماه یازدهم سال ۲۰۱۱ روی پوسترها، فیلمی است که این بار داستان خود را با دستمایهٔ اساطیر یونان بازگو می‌کند.

هرچند فیلم درباره اساطیر یونان است اما به هیچ عنوان مبتنی بر آن اسطوره‌ها پیش نمی‌رود . در واقع فیلمنامه‌نویسان مسیر داستان را تغییر داده و اسطوره‌ها را آن طور که می‌خواهند در فیلم معرفی می‌کنند .

پس از شکست تایتان‌ها توسط خدایان در جنگی طولانی مدت‌،خدایان تایتان‌ها را در جسمی مکعب شکل در سیاه‌چاله‌های کوه تارتاروس زندانی کرده‌اند. هایپریون برای انتقام از خدایان برمی‌خیزد اما برای انجام این کار باید کمانِ آرس را به دست بیاورد . او برای دست یافتن به این کمان که از دیدِ موجودات فانی پنهان است در پی یافتن «هاتف فیدرا» است. از طرفی تسئوس نیز به بهانهٔ انتقام از هایپریون به سبب کشتن مادرش، در صدد محافظت از فیدرا در برابر هایپریون بر می‌آید .از اینجا به بعد، سه نفر، یعنی تسئوس، فیدرا و استاوروس در پی یافتن کمان‌اند تا زودتر از هایپریون آن را پیدا کرده و مانع دستیابی هایپروین به آن شوند.

مسائل فرامتنی فیلم مثل تاریخ نمایش آن، یعنی ۱۱/۱۱/۱۱ که تاریخی شیطانی برای آن‌ها محسوب می‌شود، به علاوۀ رخدادها و نماد‌های داخل فیلم، مخاطب را عمیقاً با فضایی عجیب مواجه می‌کند. سرنوشت بشر در این فیلم، در گرو تصمیم‌های خدایان نامیرای المپ نشین است و آن‌ها هستند که سرنوشت بشر را رقم می‌زنند!

از طرفی دیگر، زندان مکعب شکل فیلم است که سوال‌برانگیز است. حجم مکعب شکلی که به شدت شباهت به کعبه دارد و افرادی در آن زندانی هستند. در فیلم این‌گونه نمایش داده می‌شود که هایپریون با دستیابی به سلاح و انرژی‌ای خاص و ویژه، یعنی همان کمان که در جای خود نیاز به توضیح دارد،می‌تواند افراد گرفتار در دوزخ تارتاروس را آزاد کند و اگر این اتفاق بیفتد جهان به آشوب کشیده خواهد شد و نظم فعلی آن به هم خواهد خورد.

زئوس اما پس از کشته شدن پنج فرزندش، برای نابودی پادشاه هایپریون دست به انتخاب نهایی می‌زند. انتخاب نهاییِ زئوس اما چیزی مثل انتخاب سامسون است در فرهنگ و آیین یهود. سامسون پهلوان اسطوره‌ای یهودیان، با دو طناب ستون‌های معبد فلسطینیان را خراب می‌کند تا هم خود و هم دشمنانش را نابود کند. در فیلم نیز زئوس دست به همین کار می‌زند و با دو طناب سعی در تخریب و نابودی کسانی دارد که از حجم مکعب شکلِ دوزخِ تارتاروس گریخته و تهدیدی برای جهان و نسل بشر محسوب می‌شوند.

نگاه موهن و هتّاکانه‌ای که در فیلم موج می‌زند، یعنی استفاده از اعداد و اشیای مقدس، اشاره‌های تاریخی و مسائل سیاسی روز، بیش از پیش نیت سازندگان را، -که قبل از این فیلم موهن ۳۰۰ را تهیه کرده‌اند- برملا می‌سازد.

اگر بخواهیم دقیق‌تر به فیلم توجه کنیم، بدون شک نقاط تاریک بیشتری از آن آشکار می‌شود. فیلم تصریح می‌کند که اگر کمان -که نمادی از یک سلاح خاص و ویژه است- به دست افراد میرایی نظیر هایپریون بیفتد، لاجرم نامیرایان یعنی خدایان المپ نشین باید به زمین بیایند و با کاری که زئوس مرتکبِ آن شد زمین را نجات دهند. فیلم تصریح می‌کند که این سلاح هرگز نباید به دست میرایان بیفتد و همواره باید در دست نامیرایان باشد تا خطری بشر و جهان را تهدید نکند. این گفتمان در مسائل سیاسی روز بسیار پر رنگ دیده می‌شود.

گفتنی است که فیلم‌هایی چون فناناپذیران، هرچند با حربه‌هایی نظیر جلوه‌های ویژه و به تصویر کشیدن صحنه‌های طولانی جنگ و خشونت سعی میکنند مخاطب را جذب کند، اما از منظر قواعد فیلمنامه و حتی قواعد اقتباس بسیار ضعیف هستند. مسائل مورد ادعای فیلم، تنها حاصل تخیل فیلمساز هستند و آنچه در افسانه‌های اسطوره‌ای وجود دارد، به طور کلی متفاوت از آن چیزی است که در فیلم به نمایش گذاشته می‌شود.

 فیلم بدون تردید در راستای اهداف سیاسیِ نازل هالیوود و مبتنی بر پیش‌گویی‌های باطلِ صهیونیستی ساخته شده است  و در  زمرۀ آثار آخر الزمانی‌ای قرار می‌گیرد که اهداف سیاسی فرهنگی مطلوب خود را دنبال می‌کنند؛ اهدافی چون انزوا و تحت فشار قرار دادن کشور‌های اسلامی در تکنولوژی‌های نوین و پیشگیری از خطری که برای اهداف شیطانی آنان خواهد داشت. آرزوهای پستی که هرگز به وقوع نخواهند پیوست و آن را به گور خواهند برد.


[۱] Tarsem Singh

[۲] فیلم۳۰۰ به تهیه‌کنندگی مارک کانتون (Mark Canton)، جیانی نوناری (Gianni Nunnari)، برنی گلدمن (Bernie Goldmann)، جفری سیلور (Jeffrey Silver) و فیلم فناناپذیران (جاودانان) به تهیه‌کنندگی مارک کانتون (Mark Canton)، رایان کاوانوف(Ryan Kavanaugh)